14 فیلم ایرانی که قبل از مرگ باید دید!
سینمای ایران، گنجینهای ارزشمند از آثار هنری است که روایتگر فرهنگ، تاریخ و دغدغههای مردم این سرزمین است. از درامهای اجتماعی تا کمدیهای شیرین، فیلمهای ایرانی حرفهای زیادی برای گفتن دارند. در این مطلب، لیستی از 14 فیلم برجسته سینمای ایران را معرفی میکنیم که دیدن آنها برای هر علاقهمند به سینما ضروری است.
این لیست، تلاشی برای معرفی آثار ماندگار و تاثیرگذار سینمای ایران است و قطعا فیلمهای ارزشمند دیگری نیز وجود دارند که میتوانند در این فهرست قرار بگیرند.
- ✳️
هامون (۱۳۶۸)
اثری از داریوش مهرجویی، داستانی پیچیده و فلسفی درباره یک روشنفکر که با بحرانهای روحی و عاطفی دست و پنجه نرم میکند. - ✳️
باشو، غریبه کوچک (۱۳۶۴)
فیلمی از بهرام بیضایی، روایتگر پیوند یک پسرک جنوبی با یک زن شمالی پس از جنگ. - ✳️
اجارهنشینها (۱۳۶۵)
کمدی اجتماعی ماندگار از داریوش مهرجویی که به مشکلات جامعه ایران با زبانی طنزآمیز میپردازد. - ✳️
گوزنها (۱۳۵۳)
فیلمی از مسعود کیمیایی، داستانی پرکشش درباره رفاقت و مبارزه در جامعهای پر از نابرابری. - ✳️
درباره الی (۱۳۸۷)
فیلمی از اصغر فرهادی، درامی معمایی که در شمال ایران روایت میشود و روابط انسانی را به چالش میکشد. - ✳️
جدایی نادر از سیمین (۱۳۸۹)
فیلمی از اصغر فرهادی، برنده اسکار بهترین فیلم خارجی زبان، که به اختلافات طبقاتی و اخلاقی در ایران میپردازد. - ✳️
فروشنده (۱۳۹۴)
فیلمی از اصغر فرهادی، روایتگر زندگی یک زوج تئاتری که با یک اتفاق ناگوار روبرو میشوند. - ✳️
لیلا (۱۳۷۵)
فیلمی از داریوش مهرجویی، درامی عاشقانه درباره زوجی که درگیر سنتها و فشارهای اجتماعی میشوند. - ✳️
بچههای آسمان (۱۳۷۵)
فیلمی از مجید مجیدی، داستانی دلنشین درباره فقر و همدلی بین دو خواهر و برادر. - ✳️
لاکپشتها هم پرواز میکنند (۱۳۸۲)
فیلمی از بهمن قبادی، روایتی تلخ و تاثیرگذار از زندگی کودکان جنگزده کرد در مرز ایران و عراق. - ✳️
آژانس شیشهای (۱۳۷۶)
فیلمی از ابراهیم حاتمیکیا، درامی اجتماعی و سیاسی درباره یک جانباز جنگ و تلاش او برای نجات جان دوستش. - ✳️
رنگ خدا (۱۳۷۷)
فیلمی از مجید مجیدی، داستانی زیبا و معنوی درباره یک پسر نابینا و ارتباط او با طبیعت. - ✳️
زیر نور ماه (۱۳۷۹)
فیلمی از رضا میرکریمی، داستانی درام درباره یک روحانی که درگیر تردیدهای مذهبی میشود. - ✳️
ابد و یک روز (۱۳۹۴)
فیلمی از سعید روستایی، درامی خانوادگی با بازی درخشان پیمان معادی و نوید محمدزاده که مشکلات اجتماعی و خانوادگی را به تصویر میکشد.
پیشنهاد میکنیم که به دنبال کارگردانهای مورد علاقهتان بگردید و آثار آنها را دنبال کنید. توجه داشته باشید شما میتوانید از نظرات منتقدان و دیگر تماشاگران برای انتخاب فیلمهای جدید کمک بگیرید.
هامون (1368)
فیلمی از داریوش مهرجویی، شاهکاری که به بررسی بحرانهای هویتی و وجودی یک روشنفکر میپردازد.هامون، با بازی درخشان خسرو شکیبایی، نه تنها یکی از بهترین فیلمهای ایرانی، بلکه یکی از مهمترین آثار سینمایی است که به دغدغههای نسل خود پاسخ میدهد.فیلم روایتی از زندگی یک روشنفکر است که درگیر بحرانهای شخصی و اجتماعی شده است.دیالوگهای فلسفی و بازیهای بهیادماندنی، هامون را به تجربهای فراموشنشدنی برای هر بینندهای تبدیل میکند.هامون با نگاهی عمیق به روانشناسی شخصیت اصلی، به مفاهیمی چون عشق، مرگ، ایمان و معنای زندگی میپردازد.
موسیقی متن فیلم، ساخته ناصر چشمآذر، نیز نقش مهمی در ایجاد فضای منحصر به فرد هامون دارد.
این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از جشنواره فیلم فجر شده است.خسرو شکیبایی برای بازی در این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.بیتا فرهی، عزت الله انتظامی و جلال مقدم از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
باشو، غریبه کوچک (1364)
فیلمی از بهرام بیضایی، داستانی درباره پیوند انسانی و غلبه بر تفاوتها. باشو، پسری سیاهپوست از جنوب ایران، در اثر جنگ آواره شده و به شمال کشور میرود و در آنجا با زنی شمالی آشنا میشود. این فیلم با زبانی ساده و صمیمی، به موضوعاتی چون جنگ، مهاجرت و همدلی میپردازد. باشو، غریبه کوچک، نه تنها یک فیلم کودک و نوجوان است، بلکه اثری ارزشمند برای تمام سنین محسوب میشود. بازی درخشان عدنان عفراویان در نقش باشو، یکی از نقاط قوت این فیلم است. سوسن تسلیمی نیز در این فیلم نقش مادری مهربان و دلسوز را ایفا میکند. این فیلم در زمان اکران مورد استقبال فراوانی قرار گرفت. باشو، غریبه کوچک، از جمله فیلمهای ماندگار سینمای ایران است که همچنان ارزش دیدن دارد.
گوزنها (1353)
فیلمی از مسعود کیمیایی، روایتی تلخ از رفاقت، فقر و فساد در جامعه. گوزنها با بازی درخشان بهروز وثوقی و فرامرز قریبیان، به تصویر کشیدن زندگی دشوار طبقه فرودست میپردازد. این فیلم یکی از مهمترین آثار سینمای اجتماعی ایران محسوب میشود. گوزنها به بررسی مسائلی چون اعتیاد، جرم و جنایت و نابرابریهای اجتماعی میپردازد. بهروز وثوقی در نقش سید، یکی از بهترین بازیهای تاریخ سینمای ایران را ارائه میدهد. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، گوزنها را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. موسیقی متن فیلم، ساخته اسفندیار منفردزاده، نیز نقش مهمی در القای حس تلخی و ناامیدی دارد. این فیلم پس از اکران با استقبال بسیار خوبی از سوی منتقدان و تماشاگران مواجه شد. 
اجارهنشینها (1365)
فیلمی از داریوش مهرجویی، کمدی سیاهی که به انتقاد از روابط اجتماعی و اقتصادی جامعه میپردازد. اجارهنشینها با بازی درخشان عزتالله انتظامی، اکبر عبدی و ایرج راد، به تصویر کشیدن مشکلات و مصائب زندگی در یک آپارتمان قدیمی میپردازد. این فیلم یکی از بهترین کمدیهای تاریخ سینمای ایران محسوب میشود. اجارهنشینها با زبانی طنزآمیز، به نقد طمع، خودخواهی و ریاکاری میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، اجارهنشینها را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی تماشاگران مواجه شد. اجارهنشینها، همچنان پس از گذشت سالها، خندهدار و جذاب است.
مادر (1368)
فیلمی از علی حاتمی، قصیدهای در رثای مادر و خانواده. مادر با بازی درخشان رقیه چهرهآزاد، به تصویر کشیدن عشق و فداکاری مادرانه میپردازد. این فیلم یکی از احساسیترین و تاثیرگذارترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران محسوب میشود. مادر با زبانی شاعرانه، به مفاهیمی چون عشق، مرگ و خانواده میپردازد. بازی درخشان رقیه چهرهآزاد، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، مادر را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. موسیقی متن فیلم، ساخته محمدرضا علیقلی، نیز نقش مهمی در القای حس نوستالژی و غم دارد. این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی تماشاگران مواجه شد.
آژانس شیشهای (1376)
فیلمی از ابراهیم حاتمیکیا، درامی پرتعلیق و هیجانانگیز که به موضوع دفاع مقدس و پیامدهای آن میپردازد. آژانس شیشهای با بازی درخشان پرویز پرستویی، حبیب رضایی و رضا کیانیان، به تصویر کشیدن بحرانهای اجتماعی و انسانی ناشی از جنگ میپردازد. این فیلم یکی از مهمترین فیلمهای سینمای دفاع مقدس محسوب میشود. آژانس شیشهای با زبانی صریح و بیپرده، به نقد بیتوجهی به جانبازان و آسیبدیدگان جنگ میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، آژانس شیشهای را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی تماشاگران و منتقدان مواجه شد. پرویز پرستویی برای بازی در این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.
جدایی نادر از سیمین (1389)
فیلمی از اصغر فرهادی، درامی اجتماعی و خانوادگی که به بررسی پیچیدگیهای روابط انسانی میپردازد. جدایی نادر از سیمین با بازی درخشان لیلا حاتمی، پیمان معادی و شهاب حسینی، به تصویر کشیدن مشکلات یک خانواده در آستانه فروپاشی میپردازد. این فیلم یکی از پرافتخارترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران است. جدایی نادر از سیمین با زبانی واقعگرایانه، به مسائلی چون طلاق، فقر، دروغ و عدالت میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، جدایی نادر از سیمین را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد. در ضمن، جدایی نادر از سیمین جوایز متعددی از جشنوارههای بینالمللی کسب کرده است.
درباره الی (1387)
فیلمی از اصغر فرهادی، درامی معمایی و اجتماعی که به بررسی دروغ، پنهانکاری و قضاوت میپردازد. درباره الی با بازی درخشان گلشیفته فراهانی، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، به تصویر کشیدن اتفاقاتی میپردازد که در یک سفر تفریحی رخ میدهد و زندگی چند دوست را تحت تاثیر قرار میدهد. این فیلم یکی از بهترین فیلمهای کارنامه اصغر فرهادی محسوب میشود. درباره الی با زبانی پرتعلیق و هیجانانگیز، به بررسی ابعاد مختلف روابط انسانی میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، درباره الی را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم برنده خرس نقرهای بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم برلین شد. در ضمن، درباره الی جوایز متعددی از جشنوارههای داخلی و خارجی کسب کرده است.
بچههای آسمان (1375)
فیلمی از مجید مجیدی، داستانی ساده و صمیمی درباره عشق برادرانه و فقر. بچههای آسمان با بازی درخشان امیر فرخ هاشمیان و بهاره صدیقی، به تصویر کشیدن زندگی دشوار یک خانواده فقیر و تلاش دو کودک برای حل مشکلات خود میپردازد. این فیلم یکی از محبوبترین فیلمهای سینمای کودک و نوجوان ایران محسوب میشود. بچههای آسمان با زبانی ساده و کودکانه، به مفاهیمی چون عشق، فداکاری و تلاش میپردازد. بازیهای طبیعی و باورپذیر بازیگران کودک، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، بچههای آسمان را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم نامزذ جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد. در ضمن، بچههای آسمان جوایز متعددی از جشنوارههای بینالمللی کسب کرده است.
لیلا (1375)
فیلمی از داریوش مهرجویی، درامی عاشقانه و اجتماعی که به بررسی مسائل ناباروری و فشارهای اجتماعی بر زوجهای جوان میپردازد. لیلا با بازی درخشان لیلا حاتمی و علی مصفا، به تصویر کشیدن مشکلات یک زوج جوان میپردازد که پس از ازدواج متوجه میشوند که لیلا نمیتواند بچهدار شود. 
این فیلم یکی از بهترین فیلمهای کارنامه داریوش مهرجویی محسوب میشود. لیلا با زبانی ظریف و حساس، به بررسی ابعاد مختلف روابط زناشویی میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، لیلا را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی تماشاگران مواجه شد. لیلا حاتمی برای بازی در این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد.
زیر درختان زیتون (1372)
فیلمی از عباس کیارستمی، فیلمی درباره فیلم سازی، عشق و زندگی در دل یک منطقه زلزله زده. این فیلم با روایتی ساده و صمیمی، به بررسی تاثیرات زلزله بر زندگی مردم و تلاش آنها برای بازسازی زندگی خود میپردازد. این فیلم یکی از مهمترین آثار سینمای کیارستمی است و در جشنوارههای بینالمللی مورد تحسین قرار گرفته است. زیر درختان زیتون با بهرهگیری از نابازیگران و فضایی واقعی، تصویری مستندگونه از زندگی در مناطق روستایی ایران ارائه میدهد. این فیلم به رابطه بین واقعیت و خیال، هنر و زندگی میپردازد. زیر درختان زیتون، ادای دینی به زندگی و امید است در شرایط سخت و دشوار. این فیلم در بخش مسابقه اصلی جشنواره فیلم کن به نمایش در آمد. محمدعلی کشاورز نیز در این فیلم حضور کوتاهی دارد.
طعم گیلاس (1376)
فیلمی از عباس کیارستمی، فیلمی تفکربرانگیز و فلسفی درباره مرگ، زندگی و انتخاب. طعم گیلاس با روایتی مینیمالیستی، به بررسی تصمیم یک مرد برای خودکشی و تلاش او برای یافتن کسی که او را دفن کند، میپردازد. این فیلم یکی از بحثبرانگیزترین و مورد تحسینترین آثار کیارستمی است. طعم گیلاس با بهرهگیری از نماهای بلند و دیالوگهای کم، فضایی شاعرانه و تفکربرانگیز ایجاد میکند. این فیلم به مفاهیمی چون امید، ناامیدی، ارزش زندگی و معنای مرگ میپردازد. طعم گیلاس دعوتی است به تفکر درباره زندگی و انتخابهایمان. این فیلم برنده نخل طلایی جشنواره فیلم کن شد. همایون ارشادی در این فیلم نقش اصلی را ایفا میکند.
لاکپشتها هم پرواز میکنند (1382)
فیلمی از بهمن قبادی، فیلمی تاثیرگذار و تکاندهنده درباره کودکان جنگ و قربانیان مین در کردستان عراق. این فیلم با روایتی تلخ و واقعگرایانه، به تصویر کشیدن زندگی دشوار کودکان جنگزده و مشکلات آنها میپردازد. این فیلم یکی از مهمترین فیلمهای سینمای کردی است و در جشنوارههای بینالمللی مورد تحسین قرار گرفته است. لاکپشتها هم پرواز میکنند با بهرهگیری از نابازیگران و فضایی واقعی، تصویری مستندگونه از زندگی در مناطق جنگزده ارائه میدهد. این فیلم به مسائلی چون جنگ، فقر، معلولیت و امید میپردازد. لاکپشتها هم پرواز میکنند، ادای دینی است به کودکان قربانی جنگ و تلاش آنها برای زندگی. این فیلم برنده جوایز متعددی از جشنواره های مختلف شده است. سوران ابراهیم نقش اصلی این فیلم را ایفا می کند.
نرگس (1370)
فیلمی از رخشان بنیاعتماد، فیلمی اجتماعی و عاشقانه که به بررسی مسائل خانوادگی و تعارض بین نسلها میپردازد. نرگس با بازی درخشان فرخ نعمتی، عاطفه رضوی و ابوالفضل پورعرب، به تصویر کشیدن زندگی یک زوج جوان و دختری است که وارد زندگی آنها میشود و باعث ایجاد مشکلاتی میشود. این فیلم یکی از بهترین فیلمهای کارنامه رخشان بنیاعتماد محسوب میشود. نرگس با زبانی واقعگرایانه، به بررسی ابعاد مختلف روابط انسانی میپردازد. بازیهای درخشان بازیگران، یکی از نقاط قوت این فیلم است. فیلمنامه قوی و کارگردانی دقیق، نرگس را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم فجر شد. نرگس یکی از اولین فیلم هایی بود که به موضوع روابط مثلثی پرداخت.
